Ko'pgina ota-onalar erta yoki kech farzandining birinchi mustaqil sayohati haqida o'ylashadi. Masalan, agar o'g'lingiz yoki qizingiz boshqa shahardagi qarindoshlarini ziyorat qilishni istasa, lekin sizning unga hamroh bo'lish imkoniyatingiz bo'lmasa, bu maqola siz uchun. Biz hamrohsiz bolalarning parvozining huquqiy va amaliy jihatlarini ko'rib chiqamiz.
Hamrohsiz bolalar uchun qanday variantlar mavjud?
Aviakompaniyalar 5 yoshdan 12 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun maxsus "Hamrohsiz voyaga yetmaganlar" (Unaccompanied Minors - UM) toifasini taklif etadi. 12 yoshdan oshgan bolalar odatda mustaqil ravishda, hamrohsiz ucha oladi, lekin ba'zi aviakompaniyalar, masalan, "Aeroflot", so'rov bo'yicha 16 yoshgacha bo'lgan o'smirlarga ham hamrohlikni taklif qiladi. 5 yoshga to'lmagan bolalarga ota-onalari, farzandlikka oluvchilari yoki vasiylariz samolyotda uchish taqiqlanadi.
"Uzbekistan Airways" ham hamrohlik xizmatini taklif etadi, buning yordamida bola, masalan, buvisinikiga ota-onasisiz mehmon bo'lib borishi mumkin. Biroq, shuni yodda tutish kerakki, reysda hamrohsiz bolalar soni cheklangan, shuning uchun agar siz bunday sayohat uchun samolyotga chipta sotib olishga qaror qilsangiz, aviakompaniya bilan oldindan bog'langaningiz ma'qul.
UM xizmatini qanday rasmiylashtirish kerak?
UM xizmatini faqat bolaning qonuniy vakillari: ota-onalari, vasiylari, farzandlikka oluvchilari va homiylari rasmiylashtirishi mumkin. Agar hamma narsa to'g'ri qilinsa, bort kuzatuvchilaridan biri ro'yxatdan o'tishda bolani kutib oladi, samolyotda unga g'amxo'rlik qiladi, zarurat tug'ilsa tranzit aeroport orqali o'tkazadi va kutib oluvchilarga aeroportga kelishda topshiradi. Aviakompaniya xodimlari bolaning parvoz paytida o'zini qulay va xavfsiz his qilishini ta'minlaydi. Aeroportga kelganda bolani aviakompaniyaning vakolatli vakili kutib oladi va hujjatlarda ko'rsatilgan shaxsga topshiradi.
Agar bola 12 yoshdan katta bo'lsa nima bo'ladi?
Yuqorida aytib o'tganimizdek, 12 yoshdan oshgan bolalar odatda UM xizmatini rasmiylashtirmasdan mustaqil ucha oladilar. Biroq, agar siz farzandingizga parvoz paytida baribir g'amxo'rlik qilishlarini istasangiz (masalan, agar bu uning birinchi mustaqil parvozi bo'lsa yoki shunchaki xotirjam bo'lishni istasangiz), xuddi shu reysda uchayotgan voyaga yetgan yo'lovchiga notarial tasdiqlangan ishonchnoma berish imkoniyati mavjud.
Ishonchnoma bilan parvoz: bu nima va uni qanday rasmiylashtirish kerak?
Ishonchnoma bilan parvoz shuni anglatadiki, siz, bolaning qonuniy vakili sifatida, xuddi shu reysda uchayotgan boshqa voyaga yetgan yo'lovchiga (masalan, qarindoshi yoki tanishi) notarial tasdiqlangan ishonchnoma berasiz. Ishonchnomada siz ushbu odamga parvoz paytida bolangizga g'amxo'rlik qilishni ishonib topshirishingiz ko'rsatiladi.
Ishonchnomani qanday rasmiylashtirish kerak?
- Notariusga murojaat qiling: Bolalarning chet elga chiqishi uchun ishonchnomalarni rasmiylashtirish bilan shug'ullanadigan notariusni toping (agar bu xalqaro reys bo'lsa);
- Hujjatlarni taqdim eting: Notarius sizning hujjatlaringizga (pasport), bolaning tug'ilganlik to'g'risidagi guvohnomasiga, shuningdek ishonchnoma rasmiylashtirilayotgan shaxsning pasport ma'lumotlariga muhtoj bo'ladi;
- Ishonchnoma matnini tuzing: Notarius sizga parvoz vaqtida bolangizga g'amxo'rlik qilishni ishonib topshirishingiz ko'rsatilgan ishonchnomaning to'g'ri matnini tuzishga yordam beradi.
Esda tutish muhim:
- Ishonchnomaning mavjudligi sizni aviakompaniyaning bolalarni tashish qoidalariga (masalan, yoshi va hujjatlari bo'yicha) rioya qilish zaruratidan ozod qilmaydi.
- Aviakompaniyadan bolalarga hamrohlik qilish uchun ishonchnomalarni qabul qiladimi yoki yo'qmi, aniqlashtiring.
- Ishonchnoma aviakompaniya va chegara xizmati xodimlariga tushunarli bo'lishi uchun rus yoki ingliz tilida (yoki uchish/kelish mamlakati tilida) rasmiylashtirilishi kerak.
UM xizmatini Bookhara.uz orqali rasmiylashtirish mumkinmi?
Buni bilish muhim! Hamrohlik xizmatiga oldindan buyurtma berish va to'lash kerak va odatda buni faqat aviakompaniya ofisi yoki call-markazi orqali amalga oshirish mumkin. Onlayn-servislar, shu jumladan Bookhara.uz, ushbu xizmatni rasmiylashtirmaydi, hamrohlik tashkilotini to'g'ridan-to'g'ri aviakompaniya bilan kelishish kerak.
Bolaning qo'l yukiga nima solish kerak:
- Hujjatlar (pasport/tug'ilganlik to'g'risidagi guvohnoma, chiqishga rozilik, agar zarur bo'lsa ishonchnoma);
- Dori-darmonlar (agar kerak bo'lsa, retsept bilan);
- Zaxira kiyimlar;
- Sevimli o'yinchoq;
- Kitoblar, bo'yoqlar, daftar va qalamlar;
- Quloqchinlar;
- Yengil ovqat va suv;
- Nam salfetkalar va antiseptik.
Bolani parvozga qanday tayyorlash kerak
Bolaga ro'yxatdan o'tish, samolyotga chiqish va parvoz qanday o'tishi haqida oldindan gapirib bering. Unga o'zi bilan olib ketadigan kitoblar, o'yinlar va filmlarni tanlashga yordam bering. Samolyotda o'zini qanday tutish qoidalarini tushuntiring.
Muhim jihatlar:
- Aviakompaniyadan hamrohsiz bolalarning parvozi va ishonchnomalarni rasmiylashtirish bo'yicha talablarni albatta aniqlang;
- Bolaga aeroportda uni kutib oladigan odamlarning kontakt ma'lumotlarini ayting;
- Sayohat vaqtida sug'urta qiling;
- Samolyot uchib ketguncha aeroportda qoling.
